Witte uitslag?
Soms zie je het wel eens op trottoirs of zelfs op muren van huizen: witte vlekken. Deze zogenaamde “witte uitslag” of “uitbloei” komt het meest voor bij grijs beton of betonproducten waaraan een kleurstof is toegevoegd. Tegels of klinkers met een deklaag, zoals bijvoorbeeld grindtegels, lijken er niet gevoelig voor te zijn.
Wat is deze witte uitslag? Beton wordt gemaakt door vermenging van zand, grind, cement en water. Zo gezien dus eigenlijk een natuurlijk product. En net als bij andere natuurlijke processen, zoals de fabricage van wijn, kun je niet alle factoren in de hand houden. De natuur gaat zijn eigen gang. Bij beton is van de vier basiscomponenten het cement de boosdoener. Dit kan een chemische reactie gaan vormen met water, waardoor vrije kalk wordt gevormd, die zich op het betonoppervlak afzet. De kalk-afzetting gaat daarna een reactie aan met kooldioxyde uit de lucht, waardoor een onoplosbaar calcium-carbonaat ontstaat.
Wanneer ontstaat het?
Er zijn twee situaties waarin witte uitslag kan ontstaan: bij de productie, door het aanmaakwater (primaire uitslag) of later, door regen (secundaire uitslag). De eerste vorm, die tijdens de productie ontstaat, komt niet of nauwelijks voor. De zeer goede verdichting van de mortel en de lage watercementfactor werken bijzonder gunstig op het tegengaan van witte uitslag.
Primaire uitslag bij de productie van beton is dan ook zo goed als uitgesloten. Heeft een betonnen product te lijden onder witte uitslag, dan komt dat doordat de chemische reactie van cement en water gewoon doorgaat. Tijdens de opslag of na plaatsing kunnen de tegels -vooral tijdens regenbuien- een teveel aan water opnemen dat na de bui weer wordt afgestoten. Het gevolg laat zich raden: secundaire uitslag.
Wat is er aan te doen?
Aan witte uitslag kun je weinig of niets doen. Het calciumcarbonaat dat ontstaat, is praktisch niet van het betonoppervlak te verwijderen, zonder het product zelf aan te tasten. Het enige dat helpt is geduld. Want alle witte uitslag verdwijnt op den duur vanzelf. Door het kooldioxyde in de lucht, verandert het calciumcarbonaat langzaam in een stof die wel oplosbaar is in water. Het probleem lost zich vanzelf dus op. Nu is gebleken dat zure verontreinigingen in de lucht, zoals koolzuur en zwaveldioxyde, dit proces versnellen.
Met andere woorden:
Witte uitslag verdwijnt sneller op plaatsen met veel industrie, dan in gebieden met zuivere zee- en berglucht. Duurt het dus erg lang voordat de witte uitslag in uw woonomgeving verdwijnt, dan heeft u eigenlijk heel veel reden tot tevredenheid.